26 Ağustos 1922 tarihinde Afyonkarahisar’ın Kocatepe mevkiinden başlamış olan Başkomutan Meydan Muharebesi, 30 Ağustos 1922 tarihine gelindiğinde Dumlupınar’da büyük bir zafer ile sonuçlandı. Dumlupınar Şehitliği de Büyük Taarruz’un 70. yıldönümünde yani 30 Ağustos 1992’de, Kurtuluş Savaşı boyunca şehit düşmüş olanların anısını yaşatmak amacı ile ziyarete açıldı.

Dumlupınar Şehitliği içinde sembolik mezarlar ve şehit kitabeleri, Üç Komutan Anıtı, Milisler Anıtı, Mehmetçik Anıtı, Şehit Baba ve Oğul Anıtı ile namazgah ve şadırvan yer alıyor.

Üç Komutan Anıtı, milli mücadelemizin üç büyük komutanı anısına yaptırılan bir anıt… Anıt Atatürk, İsmet Paşa ve Fevzi Çakmak’ı anlatıyor. Milisler Anıtı ise milli mücadele sırasında şehit düşmüş olan sivil vatandaşların anısına sahip çıkmak amacıyla yaptırıldı. Mehmetçik Anıtı da milli mücadele sırasında üzerinde süngüsü ile düşmanın karşısına çıkmaya hazır binlerce cesur askerimizi simgeliyor.

Şehit Baba ve Oğul Anıtı’nın daha farklı bir hikayesi var. Çetmili Kara Ali Çavuş 1912 senesinde Balkan Savaşı’na katılmak için köyünden ayrılır ve 8 yaşındaki oğlu Mehmet’i geride bırakmak zorunda kalır. 11 sene boyunca cepheden cepheye koşan Çetmili Kara Ali Çavuş, Anadolu’da başlayan milli mücadele sonrası Kurtuluş Savaşı’na katılır. Başkomutan Meydan Muharebesi sırasında 19 yaşındaki Alay Sancaktarı Mehmet Onbaşı ile karşılaşır ve onun oğlu olduğunu öğrenir. Uzun bir ayrılığın ardından birbirini bulan baba ve oğul, Çetmili Kara Ali Çavuş’un 31 Ağustos 1922’de oğlunun kolları arasında şehit olmasının ardından tekrar ayrı düşer. Onbaşı Mehmet de 9 Eylül 1922’de şehit olur. İşte bu anıt, Kara Ali ve oğlunun destansı hayatını sembolize ediyor.